De driedelige serie hoorspelen ‘6 april 1572 en toen barstte de bom’. Het vertelt de geschiedenis van de Vlissingse Opstand van Paaszondag 6 april 1572. Ondanks het grote belang ervan voor het verdere verloop van de Tachtigjarige Oorlog bleef deze episode uit de lokale en vaderlandse geschiedenis tot nog toe onderbelicht.
Als in de lente van 1572 in Vlissingen een vloot met Spaanse soldaten aankomt in Vlissingen, is voor de Vlissingse burgers de maat vol. Jarenlang hebben ze gezucht onder de inkwartiering van soldaten in de stad op last van de hertog van Alva. Landvoogd der Nederlanden. De troepen zijn aanwezig om de stad te beschermen tegen aanvallen van de Watergeuzen en het vrije scheepsverkeer over de Schelde te garanderen. Maar tezamen met nieuwe belastingen en andere zware maatregelen die de hertog doorvoert, barst de bom in Vlissingen.
Drie sleutelfiguren van de Opstand komen aan het woord
In de Sint-Jacobskerk spoort pastoor Derksen zijn geloofsgemeenschap tijdens de vroegmis aan de wandaden van vreemde soldaten in de stad niet langer te accepteren. Op het oude stadhuis, op de hoek van de Breestraat en het Bellamypark, richt een van de kwartiermakers zich tot het stadsbestuur; Major Cordoa moet namens de hertog van Alva zorgen dat de Spaanse soldaten die in aantocht zijn, goed onderdak zullen vinden. En op het Keizersbolwerk werpt Jan van Cuijk, heer van Erpt en aanhanger van de Prins van Oranje, zich op als leider van de opstand. Hij zet de menigte woedende Vlissingers ertoe aan om de Spaanse schepen die voor de haven liggen te wachten, te beschieten.
Gevleugeld gezegde
‘Op 1 april verloor Alva zijn bril,’ klinkt het al generaties lang in de Nederlandse geschiedenislokalen. Zo onthouden scholieren dat de hertog van Alva het stadje Den Briel aan de Watergeuzen verloor. De Vlissingse Opstand van 6 april 1572 heeft nooit aanleiding gegeven tot zo’n gevleugeld gezegde dat in het collectieve geheugen gegrift staat. Historisch gezien waren de gebeurtenissen in Vlissingen vijf dagen later, echter minstens zo belangrijk. Het waren immers niet de Watergeuzen maar de Vlissingers zelf die zich toen ontworstelden, als eerste in een lange reeks steden, aan de greep van de landvoogd van de Nederlanden. Dit vergeten verhaal brengt ‘Vlissingen 1572’ opnieuw voor het voetlicht. Luister hier naar de hoorspelen of vind ze op straat.
Een etalage in de Kerkstraat is tijdelijk ingericht met een tafereel dat verwijst naar de gebeurtenissen op 6 april 1572.
